Elektronik Atığın Zararları.
Zararları İle E-Atık. Elektronik atık kapsamında bulunan maddelere ilişkin bilgiler. E-Atık; Tv, bilgisayar, soğutucular, yazıcı, telefon, fax ve tıbbi cihazlar gibi, kullanım ömrünü tamamlamış, içerisinde bir veya daha fazla elektrik iletim elemanı bulunduran ürünlere deniliyor.
Kurşun (Pb): Sağlık üzerine birçok olumsuz etkisi bilinmektedir. Çocuklarda beyin hasarı ve üreme bozukluklarına sebep olabiliyor. Bir çok üründen yasaklandı. CRT tüpleri, eski lehimler ve entegre devreler kurşun içerir.
Cıva (Hg): Düşük dozlarda bile zehirlidir. Beyin ve böbreklere zarar verir. Anne sütüyle geçebilir. 1 flüoresanın içerisinde bulunan civa 30.000 litre suyu kullanılamaz hale getirir. Bir çay kaşığının 70’te biri civa bile 80,000 m2’lik bir göldeki suyu kirletip, yaşayan balıkların yenmesini engeler.
Kadminyum (Cd): İnsan vücudunda böbrekte birikerek zehirliyor. Kırılgan kemiklere olumsuz etkisi oluyor. Yüzeye bindirilmiş aletler, yonga resistörleri, infrared dedektörleri, yarı iletkenler ve eski tip CRT tüplerde bulunuyor. Ayrıca plastiklerde stabilizatör olarak kullanılıyor.
Bromlu Alev Geciktiriciler (BFR): Hormonal fonksiyonları önemli derecede etkiliyor. İşyeri ve ofislerdeki bilgisayarlar üzerindeki tozlarda bulunuyor. ABD ve İsveç’te anne sütünde çok fazla miktarda rastlandı.
Fosfor (P): CRT tüpün iç yüzünü kaplamak için kullanılır. Kırılan tüplerden oluşan tozların teneffüsü çok risklidir. Havada 320 km uzağa gidebilir. Fosforun zararı pek fazla bilinmemektedir.
Baryum (Ba): CRT tüpünden radyasyonu azaltmak için kullanılır. Kısa süre maruz kalmak beyin şişmesine, kas zayıflığına, kalp ve karaciğer hastalığına neden olabililiyor.
Altı Değerlikli Krom (Cr+6): Korozyon koruması ve işlenmemiş galvaniz çelik levhalar ve serleştirilmiş çelik için kullanılır. DNA hasarı ve astimik bronşite sebep olabilir.
Berilyum (Be): Ana kart ve bağlantılarda bulunur. Son zamanlarda kanserojen olarak sınıflandırılıyor.
Plastikler: Bir bilgisayarda ortalama 7 kg civarında PVC’de içeren plastik bulunuyor. Belli sıcaklıkta yandığında dioksin oluşuyor. Plastik kombinasyonları basılı devrelerde bulunan PVC en tehlikeli plastik olarak biliniyor.
Bazı Elektronik Aygıtlar Çıkan Zararlı Madde Miktarları
• Bir televizyonun tüpü (CRT) yaklaşık 2-4 kg kurşun ihtiva eder.
• Toprak dolgusundaki Pb, Cd, ve Hg gibi ağır metallerin %40’tan
fazlasının elektronik alet atıklarından geldiği bilinmektedir.
• Bir bilgisayar ekranı ağırlığının %4-6’sı kadar kurşun içerir.
• 10 gram kurşun 25.000 ton toprağı kirletmekte ve 200.000 litre suyu kullanılamaz hale getirmektedir.
• Cıva, beyinde ve böbreklerde hasarlara yol açar. Baryum, kalp ve karaciğer hastalıklarına, kas zayıflıklarına sebep olur. Berilyum, akciğer kanserine yol açar zehirlidir. Krom, genetik hasarlara ve alerjik bronşite neden olur. Kobalt, radyoaktiftir. Kurşun, sinir sistemi, dolaşım sistemi ve üreme sisteminde hasarlara yol açar. Kadmiyum, böbrekleri tahrip ederek kemiklerin kırılgan hale gelmesine neden olur.
• Telefonlar ve pilleri kadmiyum, kurşun, berilyum gibi toksik maddeler içermektedir. Bir cep telefonu yarı olimpik bir havuz büyüklüğündeki su kütlesinin kirlenmesine sebep olur.
• LCD ekranlar cam katmanlarının arasına gömülen sıvı kristallerden oluşur ve cıva gibi zehirli maddeler içerir.