E-Atık Geri Dönüşümde Türkiye ve Dünya: Geride mi Kalıyoruz?
Teknolojinin hızla gelişmesi ve elektronik cihazların kullanımının artmasıyla birlikte, e-atık miktarı da her geçen gün artmaktadır. E-atık, kullanılamaz hale gelen elektronik cihazları ve bileşenlerini kapsar. Bu atıklar, uygun şekilde geri dönüştürülmediğinde çevre ve insan sağlığı için ciddi tehditler oluşturur.
Dünyada Durum
Birleşmiş Milletler Çevre Programı’na (UNEP) göre, 2021 yılında dünya genelinde 57.4 milyon ton e-atık üretilmiştir. Bu rakamın 2030 yılına kadar 74 milyon tona ulaşması beklenmektedir. E-atık geri dönüşüm oranları ise oldukça düşüktür. 2021 yılında dünya genelinde geri dönüştürülen e-atık miktarı sadece 17.4 milyon tondu. Bu da geri dönüşüm oranının %30.3’e denk gelmektedir.
Türkiye’de Durum
Türkiye’de de e-atık miktarı her geçen gün artmaktadır. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın verilerine göre, 2021 yılında Türkiye’de 800 bin ton e-atık üretilmiştir. Bu rakamın 2030 yılına kadar 1.2 milyon tona ulaşması beklenmektedir. Türkiye’de e-atık geri dönüşüm oranları ise dünya ortalamasının da gerisindedir. 2021 yılında Türkiye’de geri dönüştürülen e-atık miktarı sadece 150 bin tondu. Bu da geri dönüşüm oranının %18.75’e denk gelmektedir.
Geri Dönüşüm Neden Önemli?
E-atıklar, içerisinde tehlikeli maddeler barındıran karmaşık bir atık türüdür. Bu maddeler uygun şekilde geri dönüştürülmediğinde, toprak ve suya sızabilir, insan sağlığı ve çevre için ciddi riskler oluşturabilir. E-atık geri dönüşümünün faydaları şunlardır:
- Çevre kirliliğini önler
- Doğal kaynakların korunmasına yardımcı olur
- Enerji tasarrufu sağlar
- Ham madde ihtiyacını azaltır
- Yeni iş imkanları yaratır
E-Atık Geri Dönüşümünü Artırmak İçin Neler Yapılabilir?
E-atık geri dönüşümünü artırmak için çeşitli önlemler alınabilir:
- E-atık toplama ve geri dönüşüm sisteminin geliştirilmesi
- Halkın e-atık konusunda bilinçlendirilmesi
- Üreticilerin e-atık geri dönüşümüne daha fazla dahil edilmesi
- E-atık geri dönüşümüne teşvikler sunulması
Sonuç
E-atık geri dönüşümü, çevre ve insan sağlığı için oldukça önemlidir. Türkiye’de e-atık geri dönüşüm oranlarının artırılması için gerekli adımlar atılmalıdır. Bu konuda hem kamu kurumlarına hem de özel sektöre önemli görevler düşmektedir.
Not: Bu yazı bilgi amaçlıdır. Yatırım tavsiyesi olarak yorumlanmamalıdır.